Συλλέκτης παλιών βιβλίων και εφημερίδων

Εδώ και μερικά χρόνια αναζητώ σπάνια παλιά βιβλία και εφημερίδες, ελληνικά και ξένα. Το 2010, αποφάσισα εκτός από συλλέκτης να γίνω και ιδιώτης πωλητής σπάνιων εντύπων, δημιουργώντας ηλεκτρονικό κατάστημα στο Ίντερνετ:
http://www.124sold.gr/otheritems.php?owner=18749&nick=flocel
Διαπίστωσα ότι στην Ελλάδα, ελάχιστοι πωλούν σπάνια έντυπα μέσω Διαδικτύου (σε αντίθεση με τη Γαλλία) και όταν πραγματικά διαθέτουν κάτι αξιόλογο προς πώληση, ζητούν παράλογες τιμές. Η κατάσταση αυτή αδικεί τον συλλέκτη και δεν συμβάλλει στη διάσωση πολυτίμων αρχείων.
Η προτίμησή μου όσον αφορά το ελληνικό έντυπο επικεντρώνεται στις εφημερίδες και τα περιοδικά του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και στα βιβλία του 19ου αιώνα. Όσο περίεργο και αν φαίνεται αυτό, ένας παράνομος «Ριζοσπάστης» ή «Απελευθερωτής» της Αντίστασης (1941-44) μπορεί να είναι πιο σπάνιος και ενίοτε πιο ακριβός από ένα ελληνικό βιβλίο της εποχής του βασιλιά Όθωνα (1833-1862).
Η παλαιότητα είναι ένα από τα στοιχεία που καθορίζουν την αξία ενός εντύπου αλλά δεν είναι το μοναδικό. Σημαντικότατο ρόλο διαδραματίζουν επίσης το θέμα, ο συγγραφέας, ο αριθμός των αντιτύπων και η κατάσταση του εντύπου.
Έστω ότι το 1899, ένας άγνωστος ποιητής δημοσιεύει την ποιητική του συλλογή σε μόλις 100 αντίτυπα. Αυτό σημαίνει ότι σήμερα το βιβλίο του έχει μεγάλη αξία γιατί είναι παλιό και έχει κυκλοφορήσει σε λίγα αντίτυπα; Η απάντησή είναι όχι, εφόσον ο ποιητής παραμένει άγνωστος το 2011.
Άρα η παλαιότητα και ο περιορισμένος αριθμός αντιτύπων δεν αρκούν για να προσδώσουν αξία σε ένα βιβλίο. Βέβαια, αν το βιβλίο είχε εκδοθεί το 1599, είναι αυτονόητο ότι θα είχε κάποια αξία ακόμη και αν ο συγγραφέας ήταν άγνωστος και το θέμα αδιάφορο καθώς το 1599, ο αριθμός των βιβλίων ήταν εξαιρετικά πιο περιορισμένος σε σχέση με την εποχή μας.
Τα μεταχειρισμένα βιβλία της δεκαετίας του 1950 και του 1960 που πωλούνται στα περισσότερα συλλεκτικά παζάρια δεν ανήκουν στην κατηγορία των σπάνιων βιβλίων, εκτός πια κι αν φέρουν την ιδιόχειρη υπογραφή μιας σημαντικής προσωπικότητας.
Οι εφημερίδες πρόσφατων περασμένων δεκαετιών, οι οποίες πωλούνται χύμα και σε κακή κατάσταση, δύσκολα μπορούν να θεωρηθούν συλλεκτικά κομμάτια.
Βέβαια, εάν διατεθούν ως δεμένος τόμος, που αφορά σε μια ολοκληρωμένη χρονική περίοδο π.χ. «Τα Νέα» όλου του έτους 1965, και σε καλή κατάσταση, τότε αποκτούν συλλεκτική αξία. Το ίδιο ισχύει και για μεμονωμένες ημερομηνίες, που αφορούν σε σημαντικά γεγονότα. Οι ελληνικές εφημερίδες που κυκλοφόρησαν αμέσως μετά το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967 και στις 17 Νοεμβρίου 1973 (καταστολή εξέγερσης Πολυτεχνείου), δεν αξιολογούνται τόσο με βάση την παλαιότητά τους όσο με βάση το θέμα και τον τρόπο με το οποίο αυτό παρουσιάζεται. Ένας συλλέκτης μπορεί να πληρώσει 30 ευρώ για μια τέτοια εφημερίδα όταν για μια άλλη εφημερίδα του ίδιου έτους αλλά με διαφορετική ημερομηνία δεν θα καταδεχόταν να δώσει ούτε πέντε ευρώ.